انواع روش‌های حمل و نقل و ویژگی آن‌ها
روش‌های حمل و نقل بخش مهمی از زنجیره تأمین برای ارسال و توزیع محصولات به مشتریان است، داشتن تصمیمات راهبردی در این بخش هزینه‌هایی را که متوجه زنجیره می‌کند کاهش داده و سطح رضایت مشتری را افزایش خواهد داد.
هر یک از محصولات بنا بر ماهیت و شرایط فیزیکی باید با استفاده از روش‌های حمل و نقل ارسال شوند لذا انتخاب روشی مناسب و متناسب می‌تواند هزنیه‌ها را کاهش داده و عملکرد زنجیره تأمین را بهبود بخشد.
در این مطلب به معرفی هر یک از روش‌های حمل و نقل و مشخصات عملکردی آن‌ها می‌پردازیم.
روش‌های رایج در حمل و نقل
- ریلی
- جاده‌ای
- هوایی
- آبی
- خطوط لوله
- الکترونیکی
هر یک از این روش‌ها از لحاظ مقدار مجاز حمل، سرعت، هزینه ارسالی انعطاف‌پذیری برای محصولی خاص مناسب هستند؛ در ادامه ویژگی هر کدام را توضیح می‌دهیم.
حمل و نقل هوایی
این روش از نظر میزان بار ارسالی در رتبه‌ی خوبی بین روش‌های حمل و نقل قرار دارد به طوری که می‌توان بارهای سنگین در فواصل طولانی را با این روش حل کرد. حمل‌ونقل هوایی سریع‌ترین و گران‌ترین روش حمل است که به‌دلیل راه‌اندازی خطوط هوایی و تجهیزات هزینه‌ی ثابت بالایی را نیاز دارد.
محصولات و اقلام گران قیمت که ارسال آن‌ها اضطراری است بهتر است با این روش حمل شوند؛ بطور مثال برای حمل قطعات رایانه به دلیل سبکی و گران قیمت بودن آن‌ها از هواپیما استفاده می‌شود.
مقاله پیشنهادی کاسپین: انواع لجستیک را بشناسیم
حمل و نقل جاده‌ای
دارای انعطاف بالایی بوده و سرعتی بعد از روش هوایی دارد. در این روش با دو اصطلاح TL و LTL مواجه می‌شویم که TL به معنای بار کامل کامیون و LTL به معنای بار کمتر از بار کامیون می‌باشد، هزینه ارسال در TL کمتر از روش LTL است از طرفی زمان حمل در LTL نسبت به روش TL طولانی‌تر است زیرا باید بارهای دیگر نیز جمع‌آوری و تخلیه شوند.
حمل و نقل ریلی
روشی برای حمل مواد ارزان قیمت و کالاهای فله‌ای مانند ذغال سنگ و مواد شیمیایی است که هزینه ثابت بالایی هم دارد، زمان‌های بیکاری هم باعث تحمیل هزینه‌های هنگفت به این روش شده که تعویض واگن‌ها به منظور استفاد‌ه‌های متفاوت یکی از دلایل این بیکاری‌ها است؛ بنابراین به‌دلیل هزینه‌های ثابت بالا و هزینه‌های متغیر پایین برای حمل اقلام بزرگ در فواصل طولانی مناسب است.
حمل و نقل آبی
این روش سرعت کم‌تری نسبت به روش‌های قبلی دارد و برای حمل بارهای سنگین و ارزان قیمت مناسب است. این روش کاربرد فراوانی در تجارت بین‌الملل دارد چرا که می‌توان انواع محصولات مانند خودرو، مواد خوراکی، پوشاک و سایر اقلام را در حجم بالا و هزینه‌ی پایین حمل کرد.
این نوع روش در ایران در آب‌های مرزی و برای امر صادرات و واردات انجام می‌گیرد. در جایی که امکان حمل زمینی وجود نداشته باشد دو گزینه حمل هوایی و آبی پیش‌رو است که اگر مقدار محموله از حجم بالایی برخوردار باشد به‌دلیل هزینه‌ی بالای حمل هوایی در صورت امکان حمل آبی جایگزین می‌شود.
حمل و نقل با خط لوله
از نوع روش برای انتقال آب، گاز، نفت خام و گازوئیل استفاده می‌شود و بطور کلی برای حمل مایعات با حجم بالا خط لوله بهترین گزینه است؛ چراکه این نوع ارسال دارای ثبات بوده و پایدار است و می‌تواند برای مدت طولانی این حمل انجام شود.
هزینه ثابت این روش بسیار بالا بوده در حالی که هزینه متغیر و عملیاتی آن بسیار پایین است. این نوع حمل سرعت پایینی در انتقال دارد اما به‌دلیل هزینه پایین اغلب انتخاب پیمانکاران است. این نوع حمل علاوه بر مایعات می‌تواند برای انتقال برخی از جامدات بصورت محلول در آب و در قالب ملاط استفاده شود.
اگر به دنبال ورود به بازار کار کنترل پروژه هستید مصاحبه با مشاوران ما را بخوانید.
حمل و نقل الکترونیکی
این روش امروزه به علت پیشرفت تکنولوژی کاربرد گسترده‌ای دارد و برای انتقال داده و اطلاعات استفاده می‌شود، هزینه ثابت و متغیر زیادی را شامل نمی‌شود و می‌تواند انتقال اطلاعات را به صورت با سیم یا بی سیم هم انجام داد؛ از سیم برای انتقال الکتریسیته هم استفاده می‌شود.
حمل و نقل بین روشی
در صورتی که برای ارسال محموله نیاز به استفاده از دو روش حمل‌ونقل باشد این اصطلاح استفاده می‌شود؛ ترکیبی از روش‌های حمل و نقل برای ارسال سریع و آسان بار کاربرد دارد که تعدادی از روش‌ها را به هم متصل می‌کند.
روش‌های ترکیبی پرکاربرد شامل: ریل-جاده، آب-جاده، هوا-جاده و آب -ریل است که مفهومی بنام کانتینری کردن(قرار دادن کالاها در ظروف فلزی با اندازه استاندارد برای کمتر کردن میزان جابه‌جایی کالاها به منظور حمل و نقل آسان‌تر و عدم صدمه و آسیب و خسارات محیطی احتمالی به بار) در هر کدام از ترکیب‌ها نقش اساسی دارد.
کلام پایانی
دقت در انتخاب روش‌های حمل و نقل به تصمیمات برنامه‌ریزی و عملیاتی بستگی دارد که به تبع مشاوره با متخصصان در این زمینه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چرا که تمام ملاحظات اعم از هزینه ارسال، مقدار موجودی برای ارسال و زمان مناسب برای ارسال باید در تصمیمات در نظر گرفته شود.
مشاوران ما در این زمینه هم می‌توانند برنامه‌ریزی‌های جامعی را ارائه دهند.
تهیه شده در گروه تولید محتوای هلدینگ کاسپین | نویسنده: سیده فاطمه حوائجی | منابع: مدیریت زنجیره تأمین تیموری
بدون دیدگاه