- 4M: Machine(ماشین) , Man(نیروی انسانی) , Material(مواد) , Method (روش)
- 6M: Machine(ماشین) , Man(نیروی انسانی) , Material(مواد) , Method (روش), Measurement (اندازه‌گیری), Mother Nature (محیط)
- 7M: Machine(ماشین) , Man(نیروی انسانی) , Material(مواد) , Method (روش), Measurement (اندازه‌گیری), Mother Nature (محیط), Maintenance (نگهداری)
حل مسئله به روش 6m، 4m و 7m : این عوامل می‌توانند در تحلیل و بهبود عملکرد سیستم‌های تولیدی بسیار مفید باشند. برای مثال، با شناسایی و مدیریت این عوامل، می‌توان موانع و چالش‌های موجود در سیستم تولید را کاهش داده و در نتیجه عملکرد سیستم تولیدی را بهبود بخشید.
حل مسئله به روش 6m، 4m و 7m
4M به چهار دسته اصلی اشاره دارد که می‌توانند بر عملکرد سیستم تولید و کیفیت محصول تأثیر بگذارند:
Machine (ماشین):
- وضعیت فنی و نگهداری ماشین‌آلات
- توانایی و کارایی ماشین‌آلات
- تجهیزات جانبی و کمکی
Man (نیروی انسانی):
- مهارت و دانش کارکنان
- نحوه آموزش و توانمندسازی کارکنان
- مدیریت و رهبری کارکنان
Material (مواد):
- کیفیت و مشخصات مواد اولیه
- تأمین به موقع مواد
- نحوه انبارداری و کنترل موجودی
Method (روش):
- روش‌های تولید و کنترل فرایندها
- استانداردها و دستورالعمل‌های اجرایی
- نحوه نظارت و بهبود مستمر فرایندها
با بررسی و مدیریت این چهار عامل اصلی 4M، می‌توان مشکلات و نقاط ضعف سیستم‌های تولیدی را شناسایی و برطرف کرد. این تحلیل به بهبود کارایی، کیفیت و عملکرد سیستم تولید کمک می‌کند.
6M به شش دسته اشاره دارد که علاوه بر چهار دسته اصلی 4M دو دسته دیگر اضافه می‌شود:
Measurement (اندازه‌گیری):
- سیستم‌های اندازه‌گیری و کنترل کیفیت
- دقت و صحت اندازه‌گیری‌ها
- استفاده از ابزارهای کنترل و آنالیز
Mother Nature (محیط):
- شرایط محیطی مانند دما، رطوبت و آلودگی
- ساختار فیزیکی محیط و طراحی کارگاه
- مسائل ایمنی و بهداشت محیط کار
7M به هفت دسته اشاره دارد که علاوه بر شش دسته 6M یک دسته دیگر اضافه می‌شود:
Maintenance (نگهداری):
- برنامه‌های نگهداری پیشگیرانه ماشین‌آلات
- پیاده‌سازی سیستم نگهداری باکیفیت
- آموزش و توانمندسازی کارکنان نگهداری
تئوری مدیریت با این روش‌ها
تئوری مدیریت با استفاده از این روش‌ها بر این اصل استوار است که مدیران باید به این عوامل به‌طور جامع توجه کنند تا بتوانند عملکرد سیستم‌های تولیدی را ارتقا دهند.
برای مثال، مدیران باید از وضعیت ماشین‌آلات، مهارت و انگیزش کارکنان، کیفیت مواد اولیه و روش‌های تولید مناسب اطمینان حاصل کنند. با مدیریت صحیح این عوامل، می‌توان موانع و چالش‌های موجود در سیستم تولید را شناسایی و برطرف کرد.
این رویکرد به مدیران کمک می‌کند تا به‌طور جامع و سیستماتیک به بهبود عملکرد سیستم های تولیدی بپردازند.
در دسته Machine، موارد زیر مورد بررسی و مدیریت قرار می‌گیرند:
ماشین‌آلات و تجهیزات مورد استفاده در یک سازمان، نقش مهمی در بروز مشکلات ایفا می‌کنند.
- وضعیت فعلی ماشین‌آلات و تجهیزات: بررسی دقیق وضعیت فنی، قدمت، کارایی و نگهداری تجهیزات برای شناسایی نقاط ضعف آنها
- عملکرد و کارایی ماشین‌آلات: تحلیل میزان تطابق عملکرد واقعی ماشین‌آلات با استانداردها و انتظارات
- خطاها و نقص‌های فنی: شناسایی انواع خطاها، نقایص و مشکلات مربوط به تجهیزات و ماشین‌آلات
- تنظیمات و تنظیم مجدد: بررسی تنظیمات ماشین‌آلات و امکان تنظیم مجدد آنها برای بهبود عملکرد
- نیاز به تعمیر یا تعویض: تشخیص موارد نیاز به تعمیر، بازسازی و یا تعویض ماشین‌آلات برای رفع مسئله
با تحلیل این موارد در زمینه ماشین‌آلات، می‌توان به شناسایی علل بروز مشکلات و راهکارهای مناسب برای حل آنها دست یافت.
مدیران باید به این موارد به‌طور مستمر توجه کنند و اقدامات لازم را برای بهبود وضعیت ماشین‌آلات انجام دهند. این امر به افزایش قابلیت اطمینان، کارایی و کیفیت تولید کمک می‌کند.
همچنین پیاده‌سازی سیستم‌های نگهداری باکیفیت و آموزش کارکنان برای مدیریت و نگهداری ماشین‌آلات، از دیگر اقدامات مهم در این حوزه محسوب می‌شود.
در دسته Man، موارد زیر مورد بررسی و مدیریت قرار می‌گیرند:
در این بخش، به بررسی نقش و مسئولیت‌های نیروی انسانی در ایجاد و حل مسائل پرداخته می‌شود.
- آموزش و مهارت‌های کارکنان: ارزیابی میزان آموزش و مهارت‌های افراد برای انجام وظایف محوله
- نگرش و انگیزه کارکنان: بررسی نگرش و انگیزه کارکنان در رابطه با انجام کارها و حل مسائل
- مسئولیت‌پذیری و حساسیت: تحلیل میزان مسئولیت‌پذیری و حساسیت افراد در قبال مسائل موجود
- ارتباطات و هماهنگی: ارزیابی میزان ارتباطات و هماهنگی بین کارکنان در رابطه با مسائل
- سبک مدیریت و رهبری: بررسی سبک مدیریت و رهبری و تأثیر آن بر ایجاد و حل مسائل
با بررسی این موارد در زمینه نیروی انسانی، می‌توان به علل اصلی بروز مشکلات و همچنین راه‌های بهبود مشارکت و عملکرد کارکنان دست یافت.
در دسته Method، موارد زیر مورد بررسی و مدیریت قرار می‌گیرند:
در بخش روش‌ها، به بررسی و تحلیل فرآیندها و رویه‌های کاری پرداخته می‌شود.
- شناسایی فرآیندها و روش‌های کاری: بررسی دقیق و جامع کلیه فرآیندها و روش‌های انجام کارها در سازمان
- میزان استاندارد بودن روش‌ها: تحلیل تطابق روش‌ها با استانداردهای تعریف‌شده و مورد انتظار
- مستندسازی و شفافیت: ارزیابی میزان مستندسازی و شفافیت موجود در روش‌های کاری
- کارایی و اثربخشی روش‌ها: بررسی میزان کارایی و اثربخشی روش‌های موجود در دستیابی به اهداف
- نیاز به بهبود و بازنگری: شناسایی روش‌های نیازمند به بهبود و بازنگری
با تجزیه و تحلیل این موارد در زمینه روش‌ها و فرآیندها، می‌توان به ریشه‌های اصلی مشکلات پی برد و راهکارهای مناسب برای بهبود آنها ارائه کرد.
در دسته Material، موارد زیر مورد بررسی و مدیریت قرار می‌گیرند:
در این بخش، نقش و تأثیر مواد و منابع مورد استفاده بر ایجاد و حل مسائل مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- کیفیت و ویژگی‌های مواد: ارزیابی کیفیت و مشخصات فنی مواد و منابع مورد استفاده
- میزان دسترسی به مواد: بررسی امکان دسترسی به مواد مورد نیاز در زمان و مکان مناسب
- نگهداری و انبارش مواد: ارزیابی نحوه نگهداری و انبارش مواد و تأثیر آن بر کیفیت
- مدیریت منابع: تحلیل چگونگی مدیریت و تخصیص مناسب منابع در فرآیندهای کاری
- جایگزینی مواد: امکان جایگزینی مواد و منابع با موارد مناسب‌تر برای رفع مسائل
با بررسی این موارد در زمینه مواد و منابع، می‌توان نقاط ضعف و مشکلات مربوط به آنها را شناسایی و راهکارهای مناسب برای بهبود را ارائه کرد.
در دسته Measurement، موارد زیر مورد بررسی و مدیریت قرار می‌گیرند:
در بخش اندازه‌گیری، به بررسی داده‌ها، اطلاعات و شاخص‌های مرتبط با مسئله پرداخته می‌شود.
- شناسایی شاخص‌های کلیدی: تعیین شاخص‌ها و معیارهای مهم برای ارزیابی وضعیت موجود
- جمع‌آوری و ثبت داده‌ها: بررسی نحوه جمع‌آوری، ثبت و نگهداری داده‌های مربوطه
- تجزیه و تحلیل داده‌ها: انجام تجزیه و تحلیل دقیق بر روی داده‌ها و اطلاعات موجود
- میزان صحت و دقت اندازه‌گیری‌ها: ارزیابی میزان صحت و دقت اندازه‌گیری‌های انجام‌شده
- تعیین روندها و الگوها: شناسایی روندها و الگوهای کمک‌کننده به حل مسئله
با تجزیه و تحلیل این موارد در زمینه اندازه‌گیری، می‌توان به شناخت دقیق وضعیت فعلی و علل اصلی مسئله دست یافت و راه‌حل‌های مناسب را ارائه داد.
در دسته Mother Nature، موارد زیر مورد بررسی و مدیریت قرار می‌گیرند:
در این بخش، تأثیر عوامل محیطی و زیست‌محیطی بر ایجاد و حل مسائل مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- شرایط آب و هوایی: ارزیابی تأثیر شرایط آب و هوایی (مانند دما، بارندگی، رطوبت و…) بر پیدایش مسئله
- شرایط محیط زیست: بررسی تأثیر عوامل محیط زیستی (مانند آلودگی، منابع طبیعی و…) بر ماهیت مسئله
- عوامل جغرافیایی: تحلیل تأثیر عوامل جغرافیایی (مانند مکان، فاصله، دسترسی و…) بر بروز مشکلات
- عوامل اجتماعی: ارزیابی تأثیر عوامل اجتماعی (مانند فرهنگ، عادات، تعاملات و…) بر حل مسئله
- تغییرات محیطی: بررسی امکان تغییرات محیطی و تأثیر آن بر حل مسئله
با بررسی این موارد در زمینه محیط، می‌توان جوانب محیطی مؤثر در پیدایش یا حل مسئله را شناسایی کرد.
در دسته Management، موارد زیر مورد بررسی و مدیریت قرار می‌گیرند:
در بخش مدیریت، نقش و تأثیر مدیریت و رهبری در ایجاد و حل مسائل مورد بررسی قرار می‌گیرد.
- سبک مدیریتی: ارزیابی سبک مدیریتی و رهبری حاکم بر سازمان و تأثیر آن بر مسائل
- تصمیم‌گیری و رهبری: بررسی چگونگی تصمیم‌گیری‌ها و فرآیند رهبری در رابطه با حل مسائل
- برنامه‌ریزی و سیاست‌گذاری: تحلیل برنامه‌ریزی‌ها و سیاست‌های موجود و تأثیر آنها بر مشکلات
- تخصیص منابع: ارزیابی میزان و نحوه تخصیص منابع مختلف برای رفع مسائل
- نظارت و کنترل: بررسی فرآیندهای نظارت، کنترل و پایش در رابطه با حل مشکلات
با بررسی این موارد در زمینه مدیریت، می‌توان نقش و تأثیر رویکردها و اقدامات مدیریتی را در ایجاد و حل مسائل مشخص کرد.
تهیه شده توسط تیم تولید محتوای هلدینگ کاسپین / منابع : https://www.isixsigma.com / https://asq.org/quality-progress/
بدون دیدگاه