نیچ مارکتینگ یا بازاریابی گوشه ای چیست؟

نیچ مارکتینگ ( به انگلیسی Niche Marketing ) یا بازاریابی گوشه ای بخش کوچک و ویژه ای از بازار است که محصول یا خدماتمان را متمرکز به برآوردن نیازهای مشتریان آن بخش می کنیم.

نیچ مارکتینگ یک استراتژی کارآمد برای کسب و کارهای کوچکی است که می خواهند با صرف بودجه کم، محصول یا خدماتشان را به بخش خاصی از بازار معرفی کرده، به فروش برسانند و شانس خود را برای زنده ماندن در رقابت با شرکت های بزرگ افزایش دهند.

خیلی ها و به ویژه استارتاپ ها به نیچ مارکت ( یا نیش مارکت ) تنها به عنوان راهبردی برای ورود به بازار، معرفی محصول به مشتری و دریافت بازخورد نگاه می کنند؛ در حالی که این رویکرد در سازمان های بزرگ و با جریان درآمدی بالا هم به دفعات و برای افزایش حاشیه سود مورد استفاده قرار می گیرد.

 مفهوم نیچ مارکتینگ (Niche Marketing) – نیچ مارکت (Niche Market) چیست؟

Niche Marketing ( بازاریابی جاویژه یا بازاریابی گوشه ای ) یعنی متمرکز کردن فعالیت های بازاریابی روی بخشی کوچک، مشخص و به خوبی تعریف شده از بازار. البته در واقعیت چیزی به عنوان «نیچ» در بازار وجود ندارد. بازاریابان نیچ را با تشخیص نیازها و خواسته هایی که تا بحال توسط دیگر شرکت ها به خوبی و یا اصلا برآورده نشده، “خلق” می کنند. به طور کلی در نیچ مارکتینگ ، سعی می کنیم به شرکتی بزرگ در بازاری کوچک تبدیل شویم.

همچنین نیچ مارکتینگ را می توان طرح بازاریابی هدفمندی دانست که روی بخش خاصی از بازار متمرکز می شود، این بخش از بازار پتانسیل بالایی در استفاده از محصول یا خدمات ما دارد. در نتیجه این نیچ مارکت است که ویژگی های مورد نیاز و نحوه توسعه محصول را تعیین می کند. همچنین نوع قیمت گذاری بیش از آنکه به کیفیت محصول بستگی داشته باشد، با نوع تقاضا و «شدت نیازی که محصول برآورده می کند» مرتبط است.

 راهبردها و استراتژی های نیچ مارکتینگ :

کمپین های بازاریابی دهان به دهان یا Word-of-Mouth : این کمپین ها بیش از آنکه بر فعالیت های عمومی بازاریابی و تبلیغاتی استوار باشند، تلاش می کنند بین مخاطبان، پیرامون محصول بحث و دیالوگ ایجاد کرده، به شکلی نامحسوس مشتریان شما را با نام برندتان آشنا کنند.  مواردی مانند تامین مالی برنامه ها یا اهدای جوایز در رویدادهای مرتبط با نیچ مارکت از جمله این تکنیک ها هستند. هرچند طراحی و توسعه این کمپین ها عموما زمان بر بوده و دیر به نتیجه دلخواه می رسند اما در صورت نتیجه بخشی، خروجی آنها به شدت چشمگیر بوده و وزن برند شما با استفاده از معرفی شفاهی افراد به یکدیگر به شدت افزایش می یابد.

کمپین کسب اعتبار و Endorsements

این راهبرد در حقیقت چیزی نیست جز درخواست از افراد «صاحب نفوذ» در نیچ مارکت ، مبنی بر تایید یا طرفداری از محصول و سازمان. همچنین فهرست کردن آنها و اعلام نامشان به عنوان کسانی که استفاده از محصول ما را پیشنهاد می کنند ایده بسیار خوبی است. راه اندازی این کمپین‌ها در بازاریابی آنلاین و خصوصا شبکه‌های اجتماعی بسیار پرطرفدار هستند. موضوعی که غالبا تحت عنوان اینفلوئنسر مارکتینگ شناخته می شود. هرچند به طور معمول در این کمپین‌ها به جای استفاده از افراد صاحب نفوذ در مارکت، از افراد پرطرفدار و در حقیقت «پیشنهاد دهنده‌ها» استفاده می‌کنند.

بعنوان مثال، می‌توانید از یک وبلاگ نویس یا نویسنده خوشنام بخواهید درباره پلتفرم آنلاین نویسندگی شما اظهار نظر مثبت کرده یا آن را تبلیغ کند. اثر بخشی این نوع از کمپین ها به میزان زیادی به اعتبار کسی که به عنوان گوینده انتخاب می کنید و همچنین به میزان صداقت در انتقال پیام بستگی دارد.

کمپین های تاییدی موازی: این استراتژی بیش از هرچیز به «در معرض دید قرار دادن برندتان برای مخاطبان نیچ مارکت» تاکید می کند. برای مثال تبلیغات در ویدئوهای آموزش نویسندگی می تواند راهکار خوبی برای برندینگ پلتفرم آنلاین نویسندگی شما باشد.

به طور کلی استراتژی های بازاریابی گوشه ای براساس نیازها و خواست های پایدار مشتریان تبیین شده و از مواردی مانند کانال های توزیع تاثیر می پذیرند. این استراتژی ها با توجه به تفاوت ها یا مختصات فرهنگی مشتریان توسعه پیدا می کنند.

از راهبردهای مناسب نیچ مارکتینگ می توان ایجاد برندی تازه به عنوان زیرشاخه ای از یک برند اصلی اشاره کرد. این راهکار بویژه اگر برند مادر به خوبی در بازار شناخته شده باشد اثربخشی بالایی خواهد داشت.

 چه نوع مشتریانی برای نیچ مارکتینگ مناسب هستند؟

بازاریابی گوشه ای یا نیچ مارکتینگ (Niche Marketing) به ویژه در مواردی که می توانیم مشتریانمان را براساس ویژگی های محسوس دسته بندی کنیم اثر بخش واقع می شود. ویژگی هایی مانند موقعیت جغرافیایی، سن و سال، میزان درآمد و مشخصه های این چنینی. در زیر مثال هایی از مشتریانی که در بازاریابی جاویژه می توانیم بر آنها متمرکز شویم آورده شده است:

زوج های جوانی که برای برگزاری مراسم ازدواج برنامه ریزی می کنند و مثلا در منطقه غربی شهر ساکن هستند

کسانی که به حیوانات خانگی علاقه دارند اما همیشه در سفر هستند

فعالان زیست محیطی که بر مبارزه با آلودگی آبهای زیرزمینی تمرکز دارند

کسانی که به تازگی خانه خریده اند و به مدرن کردن فضا و طراحی داخلی خانه علاقه دارند.

 ۷ مرحله عمومی در نیچ مارکتینگ عبارت است از:

۱- پیدا کردن و انتخاب بخشی از بازار که نیاز خاص و برآورده نشده ای دارد.

۲- اجرای تحقیقات بازار برای مشخص شدن اندازه بازار و امکان سنجی ایده

۳- اطمینان از امکان پذیری برندینگ در نیچ مارکت

۴- شناخت کانال های توزیع

۵- برنامه ریزی برای در دسترسی به بازار

۶- اجرا

۷- بازارتان را مدام رصد کنید تا از امکان ادامه استراتژی ها مطمئن شوید، فرصت ها و تهدیدات را شناسایی کنید.