آشنایی با انواع استاندارد مدیریتی

در ادامه لیستی از استاندارهای مدیریتی ایزو را معرفی می کنیم:

استاندارد ISO 31000 یک استاندارد بین المللی برای مدیریت ریسک است و مجموعه ای از اصول، چارچوب و فرآیند مدیریت ریسک را فراهم می کند، که به سازمان ها کمک می کند تا نسبت به ریسک های پیش روی خود رویکردی پیشگیرانه داشته باشند.

استاندارد ISO 31000 به سازمان ها کمک می کند تا چارچوبی را که هدف از آن ادغام استراتژی های مدیریت ریسک در کلیه فرایندهای سازمانی از جمله تصمیم گیری است، ایجاد، پیاده سازی و به طور مداوم بهبود دهند. فرایند مدیریت ریسک شامل پنج مرحله تشخیص شرایط، شناسایی خطرات مرتبط با ریسک، ارزیابی و تعیین ریسک، کنترل ریسک های ارزیابی شده و بررسی پیامد ریسک ها می باشد.

این استاندارد بین المللی در صورتی که سازمان علاقه مند به فراهم آوردن رهنمودهای جامع در جهت کمک به تقویت فرایند تصمیم گیری و مدیرت كلی خود باشد، دارای اهمیت است.

استاندارد ISO 31000 برای ساده کردن اداره شرایط پیچیده در نظر گرفته شده است که به تصمیماتی مهم برای دستیابی به یک رویکرد ساختاری شناسایی و ارزیابی ریسک ها نیاز دارد.

بیشتر بدانید و بخوانید:

ایزو 31000 ؛ ایزو و مدیریت ریسک

مدیریت ریسک و کاربرد آن در نگهداری و تعمیرات

این استاندارد مجموعه ای از مقررات است كه شركت ها با رعایت آن ها به مدیریت مسائل مربوط به ایمنی و بهداشت كاری و مسائل مربوط به خطرات شغلی محیط خود می پردازند.

خروجی اصلی این نظام مدیریت مجموعه ای از رویه ها وروش هاست كه به شركت ها امكان می دهند، مخاطرات بهداشتی و ایمنی در محیط كار خود را شناسایی كنند، تخفیف دهند و از بروز آنها جلوگیری نمایند.

این استاندارد نیز در سال 2018 پس از تغییر ورژن ایزو 9001 تغییر ورژن یافت و شامل 10 بند شد.

این استاندارد یک الگوی بین‌المللی برای طراحی و به‌کارگیری سیستم مدیریت رسیدگی به شکایت مشتری می‌باشد.

اطلاعات به‌دست‌آمده از طریق سیستم مدیریت رسیدگی به شکایت مشتری، بدون توجه به‌اندازه، محل و نوع کار می‌تواند به بهبود تولیدات، فرآیندها و ارائه خدمات ختم شود و جایی که شکایات به طرز صحیح رسیدگی شود می‌تواند منجر به افزایش رضایت مشتریان و ایجاد مشتریان وفادار در سازمان گردد. این استانداردهای بین‌المللی با استاندارد ISO 9001 هماهنگی دارند و می‌توانند به‌صورت یکپارچه با این استاندارد و یا به‌صورت مستقل در سازمان‌ها به کار گرفته شوند.

امروزه هدف هر سازمان و شرکتی، رشد خود و ارتقاء کیفیت محصولات/ خدمات از کانال افزایش رضایتمندی مشتریان می‌باشد. برای این منظور حفظ مشتری به‌عنوان دریافت‌کننده محصول یا خدمت از اهمیت بسزایی برخوردار می‌باشد. مدیریت رسیدگی به شکایت مشتری راهبردی است که رضایت مشتری را با تمرکز سازمان و فرآیندهای آن بر نیازهای حال و آینده مشتریان برآورده می‌سازد.

این استاندارد راهنمایی است برای ایجاد فرآِیندی مؤثر و کارا برای رسیدن به شکایات و پاسخگویی به نیازهای سازمان‌های تأمین‌کننده محصولات و خدمات و نیز مشتریانشان که محصولات و یا خدمات آن‌ها را دریافت می‌کنند. در این صورت برای سازمان‌ها فرصتی ایجاد می‌شود که مشتریان خود را حفظ کرده و میزان وفاداری آن‌ها را افزایش دهند.

با توجه به تغییرات استاندارد سیستم مدیریت کیفیت ISO 9001:2015 تغییرات استاندارد ISO 10002 در سال ۲۰۱۸ ایجاد و منتشر گردید. ISO 10002:2018 به‌عنوان راهنمایی برای رضایتمندی مشتریان و باهدف رسیدگی به شکایات مشتریان تهیه‌شده است که ویرایش قبلی این استاندارد در سال ۲۰۱۴ راهی بازار شده بود.

این استاندارد فرآیند سنجش رضایت مشتری را به صورت کامل و جامع تشریح می‌نماید. این فرآیند شامل مراحل طبقه‌بندی مشتریان، انتخاب شیوه نظرسنجی، تدوین پرسشنامه، اجرای نظرسنجی، گردآوری و تحلیل اطلاعات و استفاده از نظرات و فیدبک‌ها است که تک تک این مراحل در این استاندارد به طور کامل تشریح شده‌اند.

استاندارد ISO 10008:2013 مدیریت کیفیت – رضایت مشتریان – راهنمای تراکنش‌های الکترونیک راهنمای تراکنش‌های تجارت الکترونیکی کسب و کار با مصرف کننده
هدف استاندارد ISO 10008:2013 هم که آخرین استاندارد از این مجموعه است حفظ و ارتقای رضایت مشتریان فروشگاه‌های آنلاین و موبایلی است. در تدوین این استاندارد به کلیه استانداردهای فوق الذکر ارجاع شده است اما الزامی به اجرای همزمان آنها وجود ندارد.

استاندارد ایزو 10006 راهنمایی برای مدیریت کیفیت در پروزه است در این استاندارد به روش‌ها و اصول مدیریت کیفیت، پیاده سازی بخش‌های مهم و تأثیر گذار و دستیابی به اهداف کیفیت پروژه پرداخته می‌شود.
استاندرد راهنمای ایزو 10006 ، در در پروژه‌های کوچک تا بزرگ، ساده تا پیچیده، مستقل تا وابسته به بخشی از یک برنامه یا قسمتی از یک سری پروژه کاربرد دارد

استاندارد ISO 10006 خطوط راهنمای ISO 9004 را تکمیل می‌نماید و بر مبنای نگرش فرآیندی سری استانداردهای ISO 9001 تدوین‌شده است

استاندارد ایزو 10006 کلیه الزامات کیفی پروژه را از مرحله راه‌اندازی تا خاتمه پروژه را پوشش می‌دهد.

استاندارد ISO 10007 (سیستم های مدیریت کیفیت – راهنمایی هایی برای مدیریت پیکربندی) به منظور افزایش میزان درک مشترک از موضوع مدیریت پیکربندی و پیشبرد استفاده از آن و نیز یاری سازمان ها برای بهبو عملکرد از طریق به کارگیری این سیستم مدیریت تدوین شده است.
مدیریت پیکربندی، فعالیتی مدیریت است که از دستورالعمل های فنی و اداری در سراسر چرخه عمر یک محصول، اقلام پیکربندی آن و اطلاعات مرتبط با پیکربندی محصول استفاده می کند.

مدیریت پیکربندی، پیکربندی محصول را مدون می کند و شناسایی و ردیابی وضعیت دستیابی به الزامات فیزیکی و عملکردی و دسترسی به اطلاعات صحیح را در همه ی مراحل چرخه عمر محصول ممکن می سازد.
مدیریت پیکربرندی می تواند براساس اندازه ی سازمان و پیجیدگی و ماهیت محصول اجرا شود.

استاندارد ایزو ۱۷۰۲۵ ISO استانداری بین المللی و تخصصی ویژه ی آزمایشگاه های آزمون و کالیبراسیون می باشد که به احراز صلاحیت این آزمایشگاه ها می پردازد. استاندارد ایزو ۱۷۰۲۵ ISO الزامات کلی برای احراز صلاحیت انجام آزمون ها و یا کالیبراسیون و همچنین نمونه برداری را توسط ازمایشگاه ها مشخص می سازد.

ایزو استانداردی تهیه کرده که برای سازمان‌های گواهی‌کننده و ممیز، الزامات بین المللی را فراهم می‌سازد. ایزو 17021 (ارزیابی انطباق – الزاماتی برای شرکت های ارائه کننده ممیزی و گواهینامه برای سیستم های مدیریت) نه تنها باعث افزایش اطمینان و اعتماد نسب به فعالیت های شرکت‌های گواهی‌کننده می شود، بلکه در زمینه بهبود روند کار موثر است.

ایزو 17021 الزاماتی را برای نهاد­های ارائه دهنده ممیزی و گواهی کردن سیستم­های مدیریت مشخص می­‌کند. این استاندارد الزامات عام را برای نهادهائی تعیین می­کند که ممیزی و گواهی کردن در زمینه­های مربوط به کیفیت، محیط زیست و سایر انواع سیستم­های مدیریت را انجام می­دهند. چنین نهادهائی به عنوان نهادهای گواهی ­کننده نامیده می­شوند.

هدف از رعایت این الزامات، حصول اطمینان از این است که نهادهای گواهی­‌کننده، گواهی کردن سیستم مدیریت را به روشی شایسته، همخوان و بی­طرفانه انجام می­دهند تا بدینوسیله شناسایی این گونه نهادها و پذیرش گواهی آن­ها بر مبنایی ملی و بین­المللی آسان گردد. این بخش از استاندارد ایران-ایزو-آی ای سی 17021، به‌عنوان پایه­ای برای تسهیل شناسایی گواهی سیستم مدیریت در ارتباط با تجارت بین­المللی کاربرد دارد.

استاندارد ISO/TS 16949 استاندارد پر کاربرد در صنایع خودرو می باشد و می توان گفت در ایران تمام شرکت هایی که به نوعی با یک خودرو ساز کار می کنند ملزم به رعایت الزامات این استاندارد می باشند.

این استاندارد مورد تایید تمام خودروساز های ایران و همچنین خودروسازان بین المللی می باشد و حتی الزامات شرکتی خودروسازهای ایرانی مانند سایپا بر مبنای استاندارد ISO/TS 16949 تدوین شده است.

استاندارد ISO/TS 16949 را می توان استاندارد 9001 به همراه الزامات و تکنیک های مهندسی و تخصصی دانست که می تواند در صنعت خودرو بسیار کاربردی باشد.
بسیاری از الزامات این استاندارد سنگین و تخصصی بوده و علت این امر بخاطر حساس بودن صنعت خودرو می باشد.

استاندارد جهانی ایزو 10015 توسط کمیته فنی ISO/TC176 مدیریت و تضمین کیفیت و کمیته SC3 تهیه گردیده است. عوامل مختلفی نظیر “عدم شناسایی نیازهای آموزشی صحیح کارکنان ،عدم توجه به مشاغل در برآورد نیازهای آموزشی تعیین نیازها و نه شناسایی نیازها ، فقدان اهداف و استراتژی های آموزشی ،‌ضعف در طراحی محتوا و برنامه آموزشی، عدم توجه به مسائل مربوط به اجرای دوره های آموزشی ،‌عدم ارزیابی مناسب از تامین کنندگان آموزشی ،‌مشخص نبودن نتایج آموزش و بسیاری از عوامل دیگر” نمایندگان 22کشور جهان را در دسامبر 1999 بر آن داشت تا پیش نویس اصلی استاندارد آموزش ایزو 10015 را طراحی و به عنوان راهنمایی جهت فعالیت های آموزشی سازمان ارائه دهند.

استاندارد ایزو 29990 به عنوان مرجعی برای موسساتی که آموزش های غیر رسمی دارند تهیه شده است.

آموزش های رسمی مانند آموزش و پرورش و دانشگاه ها هستند. منظور از آموزش های غیر رسمی نیز مؤسسات، آموزشگاه ها و واحدهای آموزش سازمان ها است.

تا قبل از سال 2010، استاندارد مرجع برای فعالیت های آموزشی غیر رسمی ایزو 10015 بوده است.

ایزو 10015 به عنوان استاندارد راهنما برای این نوع از مؤسسات فعالیت می کرد. اما در سال 2010، استاندارد بین المللی ایزو 29990 برای بررسی فعالیت های آموزشی غیر رسمی تنظیم شد که این استاندارد بعد از بررسی در صورت رعایت عملکرد آموزشی غیر رسمی استاندارد گواهینامه صادر می شود.

سیستم مدیریت داراییهای فیزیکی ISO 55001

این استاندارد بین المللی، الزامات مورد نیاز برای ایجاد، اجرا، نگهداری و بهبود سیستم مدیریت داراییهای فیزیکی مشخص می کند که سیستم مدیریت دارایی نامیده می‌شود.

این استاندارد بین المللی می تواند توسط هر سازمانی استفاده شود و سازمان تعیین می کند که این استاندارد به کدام یک از دارایی هایش اعمال شود.

استاندارد 10018 که ابزاري مفيد براي رؤسا، مديران، سرپرستان ، متخصصان كيفيت، نمايندگان و مديران منابع انساني می باشد  بمنظور کسب بهترین نتیجه از سوی پرسنل برای اجرای اهداف سیستم مدیریت کیفیت (ISO 9001) تدوین شده است.این استاندارد که ارائه دهنده چهارچوبی  برای پیاده سازی سیستم های مدیریت برای تمامی سازمان ها (با ابعاد بزرگ یا کوچک)، تولیدی یا خدماتی می باشد به عنوان یک راهنما جهت مشارکت شایسته افراد سازمان در پیاده سازی مطلوب و همچنین نگهداری مناسب سیستم های مدیریت کیفیت بکار گرفته می شود.

بطور کل این استاندارد برای پیاده سازی به سه عامل اساسی توجه دارد و این سه عامل عبارتند از:

– شایستگی: توانایی بهره گیری از دانش و مهارت بمنظور دستیابی به نتایج از پیش تعیین شده.

– مشارکت: تعامل و همکاری در تحقق اهداف مشترک تعریف شده.

– اقداماتي كه در مواجهه با الزامات سيستم مديريت كيفيت فردي انجام میشود همچون مواردي كه در ISO 9001 مشخص شده است اگر چه ISO 10018  را می توان با ساير استانداردهاي سيستم مديريتي نيز استفاده نمود.

این استاندارد شامل الزامات و همچنین راهنمایی هایی برای اجرای سیستم های مدیریت اندازه گیری است و می تواند برای بهبود فعالیت های اندازه گیری و کیفیت محصولات به کار گرفته شود. توصیه می شود مدیریت کلیه فعالیت های مرتبط با موضوع اندازه گیری در سازمان، به صورت فرآیندی مشخص و مدون طرح ریزی گردد. هدف اساسی و عمده این فرآیند می تواند پشتیبانی از کیفیت محصولات تولید شده توسط شرکت در نظر گرفته شود.

سازمان ها مسئولیت دارند که سطح کنترل های لازم را تعیین کرده و الزامات سیستم مدیریت اندازه گیری را که باید به صورت بخشی از کل سیستم مدیریت آن ها به کار رود را مشخص کنند.

یک سیستم اثربخش مدیریت اندازه گیری، اطمینان می دهد که تجهیزات اندازه گیری و شیوه ها و روش های اندازه گیری برای استفاده مورد نظر خود، مناسب اند و این در تحقق اهداف کیفیت محصول و مدیریت کردن ریسک ناشی از اندازه گیری های نادرست، حائز اهمیت است. تجهیزات اندازه گیری و فرآیندهای اندازه گیری می توانند با تولید نتایج نادرست، بر کیفیت محصولات یک سازمان تأثیر نامطلوب داشته باشند. هدف سیستم مدیریت اندازه گیری، مدیریت کردن این مخاطرات و ریسک ها می باشد.

هدف ما در هلدینگ کاسپین بهینه سازی مقالات با رویکرد ارائه ارزش به خوانندگان میباشد. خواهشمندیم با ارائه نظر

در قسمت دیدگاه در پایان مقاله ما را در راستای رسیدن به این هدف یاری نمایید.

تهیه شده توسط گروه تولید محتوای هلدینگ کاسپین | نویسنده : محسن کیان