مهمترین نکات در ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان + تاریخچه، اهمیت و معیارها

اولین تحقیقات مرتبط با مساله انتخاب تامین کننده را میتوان در سالهاي قبل از 1950 نام برد؛ یعنی زمـانی که کاربرد برنامه ریزي خطی و محاسبات عددي در ابتداي کار خود بودند.
اولین مدل انتخاب تـامین کننـده توسط NBS ( National Bureau of Standards ) در آمریکا استفاده شده است و هدف اصلی آن حداقل کردن هزینه براي بستن قراردادهاي خریـد در صنایع دفاعی آمریکا بوده است؛ البته بایـد اشـاره کـرد کـه اغلـب محققـان اواسـط دهـه 60 مـیلادي را
به عنوان دوره افزایش توجه به موضوع انتخاب تامین کننده مطرح کرده اند.

اهمیت ارزیابی تامین کنندگان

انتخاب تامین کننده مناسب یکی از مهمترین مسایل تصمیم گیری برای دسـت یـابی بـه مزیـت رقـابتی در زنجیـره تـامین می باشد.
براي نیل به این اهداف، تصمیم گیرندگان باید بهترین روش را براي تجزیه و تحلیل و حل مسـاله انتخاب تامین کننده به کار بگیرند در این بین، استفاده از مدلهاي ترکیبی به خاطر انعطاف پذیري کـه دارنـد، همـواره مـورد استقبال بوده اند.

یکی از دغدغه های شرکت ها و کارخانجات امروزه انتخاب درست و شایسته تامین کنندگان است،وبرای پیدا کردن بهترین آنها از روشهای مختلف تجزیه تحلیل استفاده می کنند .

انتخاب تامین کننده

یکی از عوامل مهم در هر مجموعه تولیدی و لجستیک است که در این راه تامین کنندگان مورد بررسی و ارزیابی و انتخاب قرارمیگیرند و در نهایت یکی از اجزاء زنجیره تامین می شوند.

هر زنجیره تامین از اجزایی تشکیل شده است و برای ایجاد مزیت رقابتی باید به دنبال انتخاب اجزایی بود که کارایی و بهره وری بالاتری را به دنبال دارد. انتخاب تامین کننده مناسب یک مدل از تصمیم گیری با معیار چند گانه است و شامل هر 2 معیار کیفی و کمی می باشد .

ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان

به طور اساسی انتخاب تامین کنندگان شامل 2 نوع زیر است :

انتخاب تامین کنندگان درحالتی که هیچ محدودیتی وجود ندارد ،به عبارت دیگر کل تامین کنندگان می توانند نیاز ما رو با استاندارد های لحاظ شده ( کیفیت ، زمان تحویل ……) تهیه کنند . منبع یابی منفرد
انتخاب تامین کننده زمانی که در انتخاب آن با محدودیت در پارامترهایی همچون ( ظرفیت ، قیمت ….. ) روبه رو هستیم و یا به عبارتی تامین کننده ایی وجود ندارد که بتواند نیاز و تقاضای ما رو براورده کند. منبع یابی چند گانه

انتخاب تامین کننده در 4 مرحله صورت میگیرد :

تعریف مساله
تعیین معیارها
ارزیابی تامین کنندگان
انتخاب تامین کنندگان مورد نظر

بعد از مرحله بالا باید فرایند زیر را مدنظر قرار داد :

شناسایی نیاز
تصمیم به تامین داخلی و خارجی
تفکیک تامین کنندگان بر مبنای نیاز
جستجو برای شناسایی بهترین تامیین کننده
تعین معیار انتخاب آنها
کسب اطلاعات تامین کنندگان
ارزیابی و گروه بندی تامین کنندگان

ویژگی معیارهای انتخاب تامین کنندگان

قدرت و توانایی مالی
امکانات و ساختار مدیریتی
خصوصیات فنی
توانایی و پشتیبانی
سیستم و فرایند های کیفیتی
نواوری و خلاقیت در محصول نهایی

نمونه معیارهای ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان

تعریف و مشخص کردن انتخاب معیارها برای ارزیابی و انتخاب تامین کنندگان عمدتا مهم ترین مرحله فرآیند تصمیم گیری است؛ در این مرحله علاوه بر مشخص کردن معیارهای مورد نیاز، با توجه به نیازها و شرایط بایستی وزن مرتبط با هر معیار را نیز مشخص کنیم.
نکته قابل توجه این است که با توجه به اهداف، شرایط و نوع بازارکسب و کار مورد نظر این کار انجام شود. فرم کلی و روش یکسان است اما هر کسب و کار و بنگاه باید خودش معیارهای خودش را با توجه به اولویت های خود داشته باشد.

به طور کلی این معیارها شامل اطلاعات طبقه بندی شده راجع به هر تامین کننده می شود. (میانگین حجم تجارت، نوع فعالیت، گواهینامه ها و…).
مطالعاتی توسط آقای دیکسون در این خصوص انجام شد که 23 معیار با وزن های مربوطه برای انتخاب تامین کنندگان انتخاب شد که برگرفته از نظرات 273 مدیر آمریکایی عضو انجمن ملی مدیران خرید آمریکا انتخاب شد.